دليل زرد بودن دندان‌ها چيست؟ راه خلاص شدن از اين مشکل چه مي‌باشد؟

سئوال: من 45 ساله هستم، مدت مديدي است که دندانهايم زرد شده است. عوامل زرد شدن دندانها چيست؟ و راه پيشگيري از آن چه مي‌باشد؟
پاسخ: دليل زيادي براي زرد شدن دندانها وجود دارد. يکي از اين عوامل وراثت مي‌باشد. علاوه بر آن، شيوه زندگي، بهداشت و افزايش سن نيز دخيل مي‌باشند. براي درمان ميناي دندان و بر طرف شدن زردي آن به دندان پزشک متخصص مراجعه نماييد.
 

آناتومي دندان

مينا قابل رويت ترين قسمت دندان مي‌باشد، که يک ماده کاملا سخت هست و براي تاب آوردن در مقابل جويدن و گاز گرفتن، طراحي شده است. به علت بادوام بودن ميناي دندان، با افزايش سن هم اين قسمت از دندان براي خرد کردن و شکستن نيز مستعد مي‌باشد. اگر مينا به اندازه کافي مواد معدني داشته باشد، رنگ دندان روشن‌تر يا سفيدتر مي‌باشد. با اين وجود، اغلب نيمه شفاف، خاکستري روشن يا زرد رنگ مي‌باشد. که اين رنگها از ماده استخواني مانند زير مينا- عاج دندان- نشات مي‌گيرند. اين بافت قوي است و بيشتر ساختار دندان را تشکيل مي‌دهد و به عنوان محافظ مينا مي‌باشد. هسته دندان، زير عاج،  pulp cavity ناميده مي‌شود. اين قسمت از رگ‌هاي خوني، (که مواد مغذي حياتي براي زنده نگهداشتن دندان را فراهم مي‌کنند) بافت و اعصاب تشکيل يافته است.

قسمتي از pulp cavity که در ريشه قرار دارد، کانال ريشه‌اي ناميده مي‌شود و از طريق آن رگ‌هاي خوني و اعصاب وارد دندان مي‌شود تا قسمتي از pulp بشوند.
همچنين افزايش سن در از بين رفتن دندان‌ها يکي از عوامل مي‌باشد. حتي اگر 45 ساله هم باشيد بر اثر گذشت زمان ميناي دندان شما خراب مي‌شود. در نتيجه، دندان‌ها رنگ طبيعي عاج درون مينا را منعکس مي‌کنند.
 

دلايل تغيير رنگ دندان

هر چند که خيلي از افراد دندان‌هاي سفيد و خيلي روشن دارند، اما گروهي از افراد دندان‌هاي زرد رنگ دارند. کليد اين مسئله در اين است که بدانيد رنگ طبيعي دندان چه مي‌باشد. سپس مي‌توانيد از دندانپزشک علت تغيير رنگ دندان خود را جويا شويد.

در زير چند دليل براي اين موضوع آورده شده است:

لکه‌هاي خارجي رنگ ساختار دروني دندان (معمولا عاج دندان) را تحت تاثير قرار مي‌دهند، چه بعد و چه قبل از ظاهر شدن در دهان. شرايط وراثتي، بيماري (hyperbilirubinemia و غيره) ،ميزان بيش از حد فلورايد (که سبب لکه‌هاي قهوه‌اي و سفيد مي‌شود)، داروهاي مشخص (مثل تتراسايکلين) که قبل از 8 سالگي استفاده شوند، از دلايل اين تغيير مي‌باشند. به علاوه، شوک و ضربه جسمي و روحي منجر به خونريزي درون pulp دندان و در پي آن تغيير رنگ دندان مي‌شود. همچنين دندان پس از روش root-canal تيره‌تر مي‌شود. لکه‌هاي خارجي شامل يک تغيير رنگ به طور مستقيم روي ميناي دندان، يا شکاف‌هايي روي سطح دندان مي‌شوند. عوامل اين لکه‌ها موارد زير مي‌باشند:
غذاها (بلوبري‌ها، کاري، سس سويا) و نوشيدني‌ها (قهوه، چاي، کولا، شراب قرمز، آب جو)، به ويژه آن دسته از نوشيدني‌ها که اسيدي هستند، استعمال توتون، بهداشت دنداني ضعيف که منجر به پلاک و جرم مي‌شود و لکه‌ها به آساني روي دندان‌ها انباشته مي‌شوند. مواد دندانپزشکي از قبيل رنگ ماده احياءگر که باعث ظاهر نيمه شفاف ميناي دندان مي‌شوند. مواد مکمل حاوي آهن. استفاده بيش از دهان شويه‌هاي حاوي کلرهگزيدين و کلريد ستيلپريدينيوم. ورودي بيش از اندازه فلورايد به خاطر سطوح بالا و غير معمول در آب يا از طريق مصرف پيوسته فلورايد خمير دندان يا دهان شويه‌ها. داروهايي که حاوي آنتي‌هيستامين، آنتي‌سايکوتيک هستند يا داروهاي کنترل کننده فشار خون بالا. براي دريافت اطلاعات بيشتر در اين مقوله از پزشک خود سئوال بفرماييد.
 

جلوگيري از تغيير رنگ
خوشبختانه، راه‌هاي زيادي براي جلوگيري از تغيير رنگ بيشتر دندان‌ها وجود دارد. براي شروع، از عوامل خارجي لکه‌ها تا حد امکان اجتناب کنيد. سپس به طور مرتب بعد از هر غذا مسواک بزنيد تا از لکه‌هاي ايجاد شده به وسيله غذاها و نوشيدني‌ها جلوگيري به عمل آوريد. همچنين با استفاده از نخ دندان مي‌توانيد تشکيل باکتري و جرم‌هاي بين دندان‌ها را کاهش دهيد و سلامت دهان و دندان خود را بهبود ببخشيد. براي از بين بردن لکه‌ها و تغيير رنگ دندان‌ها حتما به دندانپزشک متخصص مراجعه نماييد و هرگز به افراد غير متخصص رجوع نکنيد. دندانپزشک به وسيله مواد مخصوص دندان‌ها را سفيد مي‌سازد يا از روکش استفاده مي‌کند.