شيوه صحيح قرار گرفتن بدن يا به عبارتي صاف ايستادن،  مسئله مهمي‌ است که روز به روز بيشتر به دست فراموشي سپرده مي‌شود. روزهايي که سرکار و در مدرسه مي‌گذارنيم پر از عادات و تکاليفي است که به شکلي کاملا دور از فاکتورهاي انساني –ارگونومي‌- انجام مي‌گيرند.

چند مثال آشناي اين موارد: کار با کامپيوتر، کيفهاي رو دوشي يا کوله پشتي بسيار سنگين و قرار دادن گوشي تلفن بين گردن و شانه است.

پشت ما، بهاي تمام اين رفتارهاي نادرست را مي‌پردازد. بنابر نتايج يک تحقيق در دانشگاه دوک (Duke University)، درد پشت در آمريکا سالانه هزينه اي معادل ?? ميليارد دلار دربر دارد.

گذشته از پشت درد، وضعيت نادرست بدن مي‌تواند مشکلات ديگري از جمله تحليل مفاصل و آرتروز فرسايشي را نيز ايجاد کند. به گفته شرلي سارمن (Shirley Sahrmann) استاد ورزش درماني در دانشکده طب دانشگاه واشينگتن: ” قرار گرفتن نادرست، ماهيچه ها و مفاصل را به شدت تحت فشار قرار داده و زمينه را براي پشت درد و آرتروز فراهم مي‌کند.”

به اين ترتيب که مثلا قرار گرفتن در فضاي کاري که نادرست چيده شده باشد، موجب مي‌شود که شخص بالاتنه خود را به جلو خم کرده، فشاري مضاعف بر ستون مهره ها وارد کند و همين موجب تاب برداشتن تدريجي ستون مهره ها شود. سپس عضلات خود را با اين حالت قرارگيري جديد وفق مي‌دهند. به تدريج ماهيچه هاي سينه کوتاه شده، عضلات شکمي‌ ضعيف مي‌شوند و از طرف ديگر عضلات پشت بلند و بيش از حد کشيده مي‌شوند.

اين طرز قرارگيري بدن مي‌تواند غضروف ميان مهره ها را فشرده و از بين ببرد. در طول زمان، اين حالت مي‌تواند به آرتروز فرسايشي منجر شود. به طور خلاصه، “بدن ما براي نشستن در تمام روز ساخته نشده است”.

براي مبارزه با اين خميدگي رايج، صاف نگهداشتن پشت بهترين و ساده ترين راه به نظر مي‌رسد. اما بنا به گفته جان کرايستمن (John Christman)، صاف ايستادن کافي نيست. شما بايد عضلات خود را در مقابل خميدگي ورزيده کنيد و آنها را در جهت عکس آن کشش دهيد. کرايستمن که داراي فوق تخصص بيوفيزيولوژي است، براي دستيابي به بدني متعادل و “رعنا” يک برنامه ورزشي براي کشش و تقويت عضلات به وجود آورده است.

او مي‌گويد:” طرز قرار گرفتن صحيح اين نيست که ستون مهره ها را در اثر صافي بيش از حد پشت از بين ببريم. اصل مطلب قوي کردن عضلات است و همين، مشکل را حل مي‌کند.”

کرايستمن و همکارش بون (Bohne) براي مبارزه با خميدگي چند توصيه دارند. ابتدا با پاسخ به پرسشهاي زير ببينيد که طرز قرار گرفتن بدن شما چگونه است:

آيا در پايان يک روز کاري، گردن و شانه هايتان خسته تر از بقيه بدنتان هستند؟ آيا عضلات شانه شما به طور مشخصي بيش از باقي بدنتان ورزيده است؟ آيا عضلات شانه و کتف شما محکم هستند؟ آيا ماساژ گردن و شانه آسايش بسياري برايتان به همراه دارد؟

اگر پاسخ شما به هر يک از اين پرسشها مثبت باشد، بايد طرز قرار گيري بدنتان اصلاح شود.

چگونه فرم قرارگيري بدن را بهبود بخشيم؟
• عضلات شکم خود را در قسمت ناف کمي‌ منقبض کنيد، اين انقباض را به سمت پشت بکشيد و به عبارتي “شکم خود را تو دهيد” . اين کار ماهيچه هاي شکمي‌ را محکم کرده و قفسه سينه را تقويت مي‌کند.

• عضلات سينه را کشش دهيد. رو به ديوار بايستيد، يک دست خود را به سمت خارج بدن و چسبيده به ديوار-با زاويه ?? درجه نسبت به بدن- قرار دهيد و در حالي که دستتان بر روي ديوار قرار دارد، بالاتنه را به سمت بيرون و در جهت مخالف دست، بچرخانيد تا کشش را در سينه خود حس کنيد. مدتي به اين حالت بمانيد، سپس جهت کشش را تغيير دهيد.

• عضلات پشت ران را کشش دهيد. نشستن اين ماهيچه ها را کوتاه کرده و قسمت پايين پشت و عضلات شکم را تحت فشار قرار مي‌دهد. • عضلات پشت را تقويت کنيد. بازوهاي خود را در مقابلتان نگهداريد و دستتان را به آرامي‌ مشت کنيد.بازوها را به طور همزمان از آرنج خم کرده و سرشانه را لمس کنيد.

گاهي نکات کوچک از اهميت بسياري برخوردارند. اما عده بسياري از اين نکات ريز ارگونومي‌ بي خبرند.

• همواره مراقب فرم قرارگيري بدنتان باشيد. هرچه بيشتر با فرم صحيح بدن آشنا باشيد، قرار گرفتن در آن برايتان ساده تر خواهد بود.

• هرگز کيفي که روي يک شانه قرار مي‌ گيرد را پر و سنگين نکنيد. در صورت امکان يک کوله پشتي دو بند تهيه کنيد، هر دو بند آن را بر شانه بياندازيد و آنرا سنگين نکنيد.

• از پوشيدن مداوم کفش پاشنه بلند خودداري کنيد.

• بر روي تشک سفت بخوابيد و هنگام خواب به پهلو يا پشت قرار بگيريد.

• يک صندلي ارگونومي‌ک تهيه کنيد.

• گوشي تلفن را بين شانه و گردن نگه نداريد.

• صفحه مانيتور کامپيوتر بايد در زاويه ?? درجه قرار بگيرد.
• هر يک يا دو ساعت از پشت ميز بلند شده و در اتاق حرکت کنيد.